pleomorfizm (mikrobiyoloji) ne demek?

Pleomorfizm (Antik Yunanca πλέω-, pléō, "daha" ve -μορφή, morphḗ, şekil) mikrobiyolojide bazı mikroorganizmaların çevresel koşullara tepki olarak morfolojilerini, biyolojik işlevlerini veya üreme modlarını değiştirme yeteneğidir. Deinococcaceae bakteri ailesinin bazı üyelerinde pleomorfizm gözlenmiştir.¹ Bakteriyoloji bağlamında pleomorfizmin modern tanımı daha önce sanıldığı gibi bu karakterlerin kalıtsal bir değişikliğinden ziyade tek tek hücrelerin morfolojisinin veya fonksiyonel işlevlerinin varyasyonuna dayanmaktadır.²

Bakteriler

20. yüzyılın başlarında "pleomorfizm" terimi, bakterilerin morfolojilerini, biyolojik sistemlerini veya üreme yöntemlerini çevresel şartlara göre önemli ölçüde değiştirdiği fikrine atıfta bulunmak için kullanıldı. Bu iddia dönemin mikrobiyologları arasında tartışmalıydı: iddiaya karşı çıkan monomorfistler varken, Antoine Béchamp, Ernst Almquist, Günther Enderlein, Albert Calmette,³ Gastons Naessens, Royal Raymond gibi pleomorfistler mevcuttu. İngiliz bir mikrobiyolog olan Milton Wainwright'ın 1997 tarihli bir makalesine göre bakteri pleomorfizmi zamanın modern mikrobiyologları arasında geniş bir kabul görmedi.⁴ Louis Pasteur, Rudolf Virchow, Ferdinand Cohn ve Robert Koch tarafından desteklenen monomorfik teori modern tıpta baskın paradigma haline geldi. Günümüzde neredeyse evrensel olarak her bakteri hücresinin daha önce var olan ve hemen hemen aynı büyüklük ve şekilde olan bir hücreden türediği kabul edilmektedir. Bununla birlikte son yıllarda bazı bakterilerin önemli ölçüde şekil değiştirme yeteneğine sahip olduğu gösterilmiştir. İyi kabul edilen bir pleomorfizm örneği hem sarmal biçimli bir formda olan hem de bir kokoid form olan Helicobacter pylori'dir.⁵ Legionnaire hastalığından sorumlu hücre içi bakteri türü olan Legionella pneumophila'nın gelişimsel olarak farklılaştığı görülmüştür.⁶ Corynebacterium ⁷ ve Coccobacillus ⁸ cinsleri pleomorfik bir cins olarak belirlenmiş, difteroit Bacilli ise pleomorfik hastane bakterileri olarak sınıflandırılmışlardır.⁹ Ek olarak bulaşıcı olmayan hastalık yapan etkenlere odaklanan bir çalışmada, sağlıklı insan deneklerin kanında pleomorfik bakterilerin bulunduğu saptandı.¹⁰

Bazı bakterilerin pleomorfizmini etkileyen faktörlerden biri beslenmeleridir. Örneğin, Deinococcus radiodurans bakterisinin ortamının besin içeriğindeki farklılıklarla ilgili olarak pleomorfizm sergilediği gösterilmiştir.¹¹

Virüsler

Bazı viryonlar bazen görünümlerini değiştirerek pleomorfizm sergiler. Bununla birlikte bireysel olarak viryonlar şekil değiştirmediğinden, sonrasında farklı şekillerde viryonlar tarafından takip edildiğinden bu gerçek pleomorfizm değildir. Bir örnek, Plasmaviridae ailesinin bakteriyofajlarıdır.¹² Bir grup haloarkeal virüsün de pleomorfizm sergilediği gösterilmiştir.¹³

Kaynakça

Orijinal kaynak: pleomorfizm (mikrobiyoloji). Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩

11. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJoshiToleti2009">Joshi HM, Toleti RS (2009). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2714317 "Nutrition induced pleomorphism and budding mode of reproduction in Deinococcus radiodurans"]. BMC Research Notes. 2: 123. doi:10.1186/1756-0500-2-123. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2714317 2714317]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19583846 19583846].</cite> ↩

12. ↩
13. ↩

Kategoriler